maandag 27 januari 2025

Echte linkse voetbalclubs? Een ontdekkingsreis, van St Pauli en Liverpool tot Boca Juniors

Tijdens mijn meest recente voetbalreis naar Engeland had ik tijd over om de linkse boekhandel Housemans in Londen te bezoeken, een winkel waarin je je weer waant in de Utrechtse Rooie Rat zaliger. Daar viel mijn oog op het boek Roaring the Red Front. The World's Top Left-wing Football Clubs van Stewart McGill en Vincent Raison. Dat kon ik als linkse Feyenoord-fan en voetballiefhebber uiteraard niet laten liggen,



De auteurs zijn Britse voetbalfans, uitgesproken links en kritisch over het vaak racistische karakter van het Britse betaald voetbal. Voor hen is het supporter zijn van een club een collectieve ervaring, het stadion is een van de weinige plekken in de maatschappij waar mensen nog zo'n ervaring kunnen meemaken. Zij besloten na een bezoek aan St Pauli, de Hamburgse club die over de hele wereld gezien wordt als hèt voorbeeld van een linkse club, meer clubs met een progressief profiel te bezoek en daarover te schrijven. De supporters van de elf clubs aan wie zij in het boek een hoofdstuk wijden zijn nogal verschillend, maar de grootste gemene deler is een egalitaire, ant-racistische en anti-fascistische identiteit en verzet tegen de commercialisering van het voetbal.

St Pauli werd populair als reactie op de invloed van extreem-rechts bij HSV en ontwikkelde zich tot het verzamelpunt en symbool van de Hamburgse alternatieve scene,  dit jaar voor de tweede keer spelend in de Bundesliga. De clubleiding heeft er een progressief verdienmodel van gemaakt, zonder de eigen identiteit te verkwanselen.

Kleinere clubs als Red Star uit Parijs (of beter gezged Saint-Ouen) en Dulwich Hamlet uit Londen vertegenwoordigen een zelfde soort progressief alternatief. Cadiz en Rayo Vallecano uit Spanje en Cosenza uit Italië zijn als club minder uitgesproken en kennen vooral een fanatieke aanhang uit de eigen stad of wijk, met een sterke collectieve identiteit.

Liverpool heeft als een van de grootste clubs van de wereld een uitgesproken karakter: dat van de arbeidersklasse uit een havenstad, met een grote Ierse invloed en eigen dialect, pro-Labour en anti-Thatcher, anti-Tory en anti-tabloid The SUN. De legendarische manager uit de jaren zestig Bill Shankly legde uit hoe hij het socialisme zag in de maatschappij en in het voetbal: samen werken, elkaar helpen en daarvoor beloond worden, "dat lijkt veelgevraagd, maar zo zie ik het voetbal en het leven".

Boca Juniors uit Buenos Aires is een soort Argentijnse pendant van Liverpool, maar dan met het peronisme als verbindend element in plaats van Labour

Een heel bijzondere club in het boek is Palestino uit Chili, opgericht door de grote Palestijnse gemeenschap in Chili - een half miljoen mensen uit Palestina vestigden zich vanaf 1850 in Chili -en spelend in de Palestijnse kleuren. 




De auteurs zijn niet blind voor de schaduwzijden van met name de ultra-cultuur die zij beschrijven. Deze groepen zijn soms ook gewelddadig en vijandig tegenover buitenstaanders. De clubs die zij beschrijven hebben allemaal een eigen geschiedenis en identiteit en zijn niet over één kam te scheren. Ze laten wel zien dat er in een wereld waarin de voetbalcultuur steeds commerciëler en eenvormiger wordt plaatsen zijn waarin fans een eigen collectieve en niet-discriminerende cultuur in stand weten te houden en/of op te bouwen.

Stewart McGill en Vincent Raison, The Roaring Red Front. The World's Top Left-wing Football Clubs. Pitch Publishing, 13 pond, ISBN 9781801501446.

dinsdag 7 januari 2025

Bij de Addicks in The Valley en bij Fulham in Craven Cottage

 Ook tijdens de afgelopen feestdagen stond er weer een reis naar het Engelse voetbal op het programma. Na Bristol en Birmingham was nu voetbalhoofdstad Londen weer aan de beurt, voor het eerst sinds 2019. Het was voor mij de negende keer Britse voetbaltrip met mijn zoon David vanaf begin 2011, vriend Chris was er voor de derde achtereenvolgende keer bij.

Nadat we op vrijdag in de pub de finale van het WK Darts hadden gezien met een kansloze Van Gerven gingen we zaterdag naar Charlton Athletic-Reading. Een wedstrijd op het derde niveau, de League One. Charlton is een club met een eigen aanhang in Zuidwest-Londen en speelt in het karakteristieke stadion The Valley, met een capaciteit van ruim 27.000 toeschouwers. Er waren er nu ruim 15.000, waarvan 2500 in het uitvak.



Vorraf bekeken we in de grote bar/kantine achter het Covered End achter de goal eerst naar Tottenham-Newcastle op grote schermen, een wedstrijd in een waanzinnig tempo. Charlton-Reading ontpopte zich als een wedstrijd old skool Engels voetbal met veel lange ballen en enorm veel kopduels. Het technische raffinement kwam vooral van de Charlton-vleugelspelers Tyreece Campbell en Thierry Small. Na de rust kreeg Charlton gesteund door het publiek meer en meer de overhand, maar werd een goal van Campbell afgekeurd en wegens buitenspel en werd een handvol grote kansen om zeep geholpen. Reading goalie David Button onderscheidde zich daarbij. Het bleef dus 0-0.







Na de wedstrijd liepen we naar Greenwich om daar in een pub naar Brigton and Hove-Arsenal te kijken, weer een mooie match in een supertempo.

Op zondag viel het weer in Londen in vergelijking met het midden en Noorden gelukkig mee, al regende het wel regelmatig. Na een bezoek aan een indruwekkende tentoonstelling van Pamela Phatsimo Sunstrum in The Barbican vetrokken we naar Craven Cottage voor de Premier League-wedstrijd Fulham-Ipswich. Voor David en mij was het het derde bezoek aan Fulham. Altijd bijzonder: uistappen bij Putney Bridge, door het park langs de rivier richting stadion aan de Stevenage Road en eenmaal binnen de oude hoofdtribune en het kasteeltje bewonderen.











Fulham had verreweg het meeste balbezit, maar kon weinig kansen creëren. Sterspeler Alex Iwoki kon niet uitblinken en bij Ipswich was spits Liam Delap voordurend dreigend. Vlak voor rust kwam Ipswich op voorsprong na een rebound uit een kopbal onderkant lat. Na rust zagen we hetzelfde patroon. Fulham kwam pas laat gelijk door een penalty van Raúl Giménez. Uit de eerste de beste volgende aanval kreeg Ipswich ook een penalty, benut door Delap. Vlak voor tijd kreeg Fulham weer een penalty na een domme ovetreding. Vlak voor onze ogen beutte Jiménez ijskoud ook zijn tweede. Zo werd het 2-2, in een wedstrijd waarin het propvolle uitvak het tamme Fulham-publiek verbaal volledig overstemde. 





We verlieten snel het stadion om bij Earl's Court naar Liverpool-Manchester te United te kijken, die ook in 2-2 eindigde met een verassend sterk United.

Op maandag nog een toetje in de winkel Classic Football Shirts, waar een Feyenoord-shirt met Opel-reclame uit de jaren tachtig voor 300 pond te koop was.....